Bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà, còn gọi là bệnh sốt rét gà, được coi là một trong những bệnh nguy hiểm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển và sinh sản của gà. Bệnh thường bùng phát mạnh vào các tháng nóng ẩm, khi côn trùng hút máu phát triển mạnh và truyền mầm bệnh cho gà.
Cho dù bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà có tỷ lệ và khả năng lây nhiễm thấp giữa các cá thể trong cùng đàn, mức độ gây thiệt hại của nó vẫn được đánh giá là nguy hiểm tương đương với các bệnh truyền nhiễm khác ở gà.
Tỷ lệ chết khi nhiễm bệnh rất cao do hệ miễn dịch suy yếu và thiếu máu, làm tăng nguy cơ nhiễm các bệnh thứ phát nguy hiểm hơn.
Ở Việt Nam, bệnh thường xảy ra tại các vùng chăn nuôi gà thả đồi, thả vườn. Tỷ lệ mắc bệnh ở gà sinh sản dao động từ 10-50%, trong đó gà con từ 7-30%, gà trưởng thành từ 20-50%.
Tỷ lệ chết ở gà nhỏ từ 5-20%, gà trưởng thành từ 10-40%, gây tổn thất kinh tế lớn, làm gà sinh trưởng chậm và tăng tỷ lệ loại thải.
Nguyên nhân chính khiến bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà
Nguyên nhân khiến bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà chủ yếu do các yếu tố sau:
- Côn trùng hút máu: Các loại côn trùng như muỗi, ve, mạt là nguồn gốc chính truyền bệnh ký sinh trùng đường máu. Chúng hút máu từ gà nhiễm bệnh và truyền ký sinh trùng sang gà khỏe mạnh.
- Môi trường chăn nuôi không vệ sinh: Chuồng trại không được vệ sinh sạch sẽ, ẩm ướt là môi trường lý tưởng cho côn trùng phát triển và lây truyền bệnh.
- Tiếp xúc với gà nhiễm bệnh: Gà khỏe mạnh tiếp xúc với gà nhiễm bệnh, đặc biệt trong các chuồng nuôi đông đúc, sẽ tăng nguy cơ lây nhiễm ký sinh trùng.
- Thức ăn và nước uống bị ô nhiễm: Thức ăn và nước uống không đảm bảo vệ sinh, bị ô nhiễm bởi phân hoặc dịch tiết từ gà nhiễm bệnh, là nguyên nhân gây lây nhiễm ký sinh trùng.
- Thiếu biện pháp phòng ngừa: Không thực hiện các biện pháp phòng ngừa như tiêm phòng, kiểm soát côn trùng, vệ sinh chuồng trại thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
- Thay đổi thời tiết: Thời tiết nóng ẩm, đặc biệt vào các tháng mùa hè, là điều kiện thuận lợi cho côn trùng hút máu phát triển mạnh, làm tăng nguy cơ lây nhiễm ký sinh trùng đường máu cho gà.
Bằng cách hiểu rõ các nguyên nhân này, người chăn nuôi có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh cho đàn gà.
>> xem thêm: Nguyên nhân bệnh tụ huyết trùng ở gà và cách phòng bệnh hiệu quả
Một số triệu chứng bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà
Triệu chứng của bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà có thể thay đổi tùy theo mức độ nhiễm bệnh. Dưới đây là những triệu chứng bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà phổ biến:
- Sốt cao: Gà thường có biểu hiện sốt cao, mệt mỏi, lờ đờ.
- Giảm ăn: Gà mất cảm giác thèm ăn, ăn ít hoặc bỏ ăn hoàn toàn.
- Gầy yếu: Gà trở nên gầy yếu, mất cân, lông xơ xác, và có thể bị rụng lông.
- Thiếu máu: Da và mào gà trở nên nhợt nhạt do thiếu máu. Gà bị thiếu máu nặng sẽ có mào và yếm màu xanh tím.
- Tiêu chảy: Gà có thể bị tiêu chảy, phân lỏng, màu xanh hoặc trắng.
- Khó thở: Gà thường có biểu hiện khó thở, thở dốc hoặc thở bằng miệng.
- Yếu ớt và đứng không vững: Gà yếu ớt, đứng không vững, dễ bị ngã.
- Tỷ lệ chết cao: Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây tỷ lệ chết cao, đặc biệt là ở gà con.
- Các triệu chứng khác: Một số trường hợp có thể thấy gà bị sưng phù vùng đầu, cổ, hoặc chân.
Việc nhận biết sớm các triệu chứng và điều trị kịp thời là điều rất quan trọng để kiểm soát bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà và giảm thiểu thiệt hại cho người chăn nuôi. Nếu phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ, cần liên hệ ngay với bác sĩ thú y để được tư vấn và điều trị đúng cách.
>> Xem thêm: Bệnh cầu trùng ở gà là gì? Nguyên nhân và cách điều trị bệnh hiệu quả
Cách điều trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà hiệu quả
Để trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà, cần kết hợp các biện pháp điều trị bằng thuốc và chăm sóc hỗ trợ. Dưới đây là một số phương pháp điều trị bệnh cho gà hiệu quả:
Sử dụng thuốc điều trị
- Thuốc chống ký sinh trùng: Sử dụng các loại thuốc chuyên dụng như Quinacrine, Primaquine, hoặc Chloroquine theo chỉ dẫn của bác sĩ thú y. Các thuốc này có tác dụng tiêu diệt ký sinh trùng trong máu gà.
- Kháng sinh: Trong trường hợp có nhiễm khuẩn thứ phát, sử dụng kháng sinh như Oxytetracycline hoặc Doxycycline để điều trị các nhiễm khuẩn kết hợp.
- Thuốc bổ máu: Bổ sung các loại thuốc bổ máu, vitamin và khoáng chất để hỗ trợ gà hồi phục nhanh chóng, chẳng hạn như Vitamin B12, sắt và folic acid.
Chăm sóc hỗ trợ
- Dinh dưỡng: Cung cấp chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, giàu protein và vitamin để tăng cường sức đề kháng cho gà. Đảm bảo thức ăn và nước uống sạch sẽ, không bị ô nhiễm.
- Cách ly gà bệnh: Cách ly ngay gà bị bệnh ra khỏi đàn để tránh lây nhiễm cho gà khỏe mạnh.
- Vệ sinh chuồng trại: Vệ sinh, khử trùng chuồng trại thường xuyên để ngăn chặn sự phát triển của ký sinh trùng và côn trùng hút máu.
Phòng ngừa tái nhiễm
- Kiểm soát côn trùng: Sử dụng các biện pháp kiểm soát côn trùng hút máu như phun thuốc diệt côn trùng, sử dụng lưới chắn muỗi và vệ sinh môi trường xung quanh chuồng trại.
- Tiêm phòng: Thực hiện tiêm phòng định kỳ cho gà để ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm khác, tăng cường sức đề kháng tổng thể.
- Theo dõi sức khỏe: Thường xuyên kiểm tra sức khỏe đàn gà, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để có biện pháp xử lý kịp thời.
Việc điều trị bệnh ký sinh trùng đường máu ở gà đòi hỏi sự kiên trì và phối hợp chặt chẽ với bác sĩ thú y để đảm bảo hiệu quả và giảm thiểu thiệt hại cho người chăn nuôi.